Το Εργαστήριο Ενεργειακών και Περιβαλλοντικών Ερευνών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) διοργάνωσε με επιτυχία σε συνεργασία με τα Πανεπιστήμια Rutgers University-School of Public Health και MIT των ΗΠΑ, το εξειδικευμένο διεθνές σεμινάριο Sustainability Masterclass. Η σειρά των διαλέξεων πραγματοποιήθηκε στο Κεντρικό Κτίριο του Πανεπιστημίου Αθηνών στο Αμφιθέατρο Δρακοπούλου, κατά το διάστημα 6-9 Νοεμβρίου 2023. Το σεμινάριο διεξάχθηκε στην Αγγλική γλώσσα και το παρακολούθησαν εκπρόσωποι από επιχειρήσεις και οργανισμούς, Kαθηγητές, ερευνητές υποψήφιοι διδάκτορες και φοιτητές.
Η διοργάνωση του Sustainability MasterClass υποστηρίχθηκε οικονομικά από το ΕΚΠΑ και από χορηγίες. Επίσης, υποστηρίχθηκε από το Τμήμα Αγροτικής Ανάπτυξης, Αγροδιατροφής και Διαχείρισης Φυσικών Πόρων του ΕΚΠΑ. Το Εργαστήριο Ενεργειακών και Περιβαλλοντικών Ερευνών του ΕΚΠΑ ευχαριστεί θερμά τους χορηγούς: WILO HELLAS S.A., HELLAS GOLD, GEK TERNA, ITA GROUP, EUROPA PROFIL ALUMINIUM, ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ, JEPA J.E. PAPAGRIGORAKIS and ASSOCIATES, ALLWEB S.A., NEW ENERGY PARTNERS.
Η Επιστημονική Επιτροπή του Sustainability MasterClass στελεχώθηκε από Καθηγητές από τα Πανεπιστήμια των ΗΠΑ και του ΕΚΠΑ (https://conferences.uoa.gr/event/74/page/510-committees). Στην Οργανωτική Επιτροπή συμμετείχαν οι:
- Καθηγητής Μιχαήλ Γρ. Βραχόπουλος, Εργαστήριο Ενεργειακών και Περιβαλλοντικών Ερευνών, Τμήμα Αγροτικής Ανάπτυξης, Αγροδιατροφής και Διαχείρισης Φυσικών Πόρων του ΕΚΠΑ
- Επ. Καθηγήτρια Μαρία Κ. Κούκου, Εργαστήριο Ενεργειακών και Περιβαλλοντικών Ερευνών, Τμήμα Αγροτικής Ανάπτυξης, Αγροδιατροφής και Διαχείρισης Φυσικών Πόρων του ΕΚΠΑ
- Καθηγητής Βασίλειος Σταθόπουλος, Εργαστήριο Χημείας και Τεχνολογίας Υλικών, Τμήμα Αγροτικής Ανάπτυξης, Αγροδιατροφής και Διαχείρισης Φυσικών Πόρων του ΕΚΠΑ
- Καθηγήτρια Χριστίνα-Άννα Μητσοπούλου, Τμήμα Χημείας του ΕΚΠΑ
- Αν. Καθηγήτρια Μαργαρίτα Ασημακοπούλου, Τμήμα Φυσικής του ΕΚΠΑ.
Η διοργάνωση του Sustainability MasterClass εντάσσεται και συνεισφέρει στην στρατηγική για τον εξωστρεφή προσανατολισμό του Πανεπιστημίου μας. Παράλληλα, δίνει τη δυνατότητα στους συμμετέχοντες να διευρύνουν τις γνώσεις τους και να εμβαθύνουν στα καίρια ζητήματα της αειφορίας, καλλιεργώντας δεξιότητες οι οποίες είναι απαραίτητες για την παραγωγή έρευνας αιχμής από νέους και καταξιωμένους επιστήμονες, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη της οικονομίας και της κοινωνίας μέσα σε ένα μεταβαλλόμενο διεθνές περιβάλλον.
Στο σεμινάριο έδωσαν διαλέξεις Καθηγητές από Πανεπιστήμια των ΗΠΑ μεταφέροντας σύγχρονες γνώσεις και πρακτικές στην ηγεσία της αειφορίας και στην προσαρμογή των οργανισμών όταν υιοθετούν δράσεις αειφορίας. Το πρόγραμμα περιλάμβανε πλήθος διαλέξεων σε θέματα που προσέγγισαν την αειφορία σε όλες τις διαστάσεις. Στην έναρξη του Sustainability Masterclass (1η ημέρα) χαιρέτησαν εκ μέρους του ΕΚΠΑ, η Αντιπρύτανης του ΕΚΠΑ, Καθηγήτρια Σοφία Παπαϊωάννου, ο Καθηγητής Νικόλαος Θωμαϊδης, μέλος του Συμβουλίου Διοίκησης του ΕΚΠΑ και η Καθηγήτρια Χριστίνα-Αννα Μητσοπούλου, εκ μέρους του του Κέντρου Αριστείας του ΕΚΠΑ με θεματικό αντικείμενο «Ενέργεια-Ανανεώσιμες Μορφές της και Μεταφορές».
Στη συνέχεια, ο Καθηγητής Philip Demokritou (Henry Rutgers Chair and Professor of Nanoscience and Environmental Bioengineering, Rutgers University & Adjunct Professor, Harvard University) παρουσίασε το πρόγραμμα του σεμιναρίου. Ο Καθηγητής Nicholas Askounes Ashford (Professor of Technology, Policy Director Technology & Law Program, Massachusetts Institute of Technology) μίλησε για την Αειφορία σε όρους οικονομικής ανάπτυξης, απασχόλησης και περιβάλλοντος καθώς και για τη σχέση Οικονομικής Ανάπτυξης, Παγκοσμιοποίησης (Εμπόριο) & Αειφορίας. Ο Καθηγητής Philip Demokritou και ο Καθηγητής Helmut Zarbl (Chair and Professor of Toxicology, Department of Environmental and Occupational Health. School of Public Health, Research Dean Rutgers University) μίλησαν για τις Προκλήσεις και τις Ευκαιρίες σε σχέση με την Αειφορία, την Πλανητική και την Ανθρώπινη Υγεία. Τέλος, η Καθηγήτρια Wendy Purcell (Rutgers University & Academic Research Scholar, Harvard University) μίλησε για τις Παγκόσμιες Μεγα-Τάσεις, την Αειφορία και τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ.
Η 2η ημέρα του σεμιναρίου εστίασε στη Βιομηχανική Πολιτική και στις Ενεργειακές Θεωρήσεις και Συνεργασίες για την Αειφορία. Ο Καθηγητής Nicholas Askounes Ashford ανέλυσε τη Βιομηχανική Πολιτική σε σχέση με την Τεχνολογία, την Καινοτομία και την Απασχόληση ενώ μίλησε για Ενεργειακούς προβληματισμούς και οδούς προς την αειφορία. Η Καθηγήτρια Wendy Purcell εξήγησε πως τα Πανεπιστήμια μπορούν να οδηγήσουν στη Αειφορία μέσω κοινοπραξιών με άλλους φορείς ενώ η Καθηγήτρια Kathleen Rest (Senior Fellow at the Boston University Institute for Global Sustainability) αναφέρθηκε στην ενσωμάτωση των Δημόσιων Συστημάτων Υγείας και Οικοσυστημάτων και τις προκλήσεις και ευκαιρίες για μετάβαση από τη γνώση στη δράση. Τέλος, παρουσιάσθηκαν μελέτες περιπτώσεων εφαρμογής δράσεων Αειφορίας που έχουν υλοποιηθεί από Πανεπιστήμια από τον Καθηγητή Ιωάννη Καλδέλλη (Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής) και τον Καθηγητή Γεράσιμο Λυμπεράτο (Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο) ενώ παρουσιάσθηκε από το Δρ. Αντώνιο Γυπάκη (Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας) η Εθνική Στρατηγική Έρευνας, Τεχνολογικής Ανάπτυξης και Καινοτομίας 2021-2027 και οι προτεραιότητες Έρευνας και Καινοτομίας για την υποστήριξη της Κυκλικής Οικονομίας και της Αειφορίας.
Η 3η ημέρα ήταν αφιερωμένη στην Αειφόρο Γεωργία και στα Συστήματα Τροφίμων. Ο Καθηγητής Jason White (Director of the Connecticut Agricultural Experiment Station & Clinical Professor of Epidemiology Environmental Health, Yale School of Public Health) μίλησε για την Αειφόρο Γεωργία και αναφέρθηκε σε δράσεις που εφαρμόζονται στις ΗΠΑ. Στη συνέχεια, ο Καθηγητής Philip Demokritou αναφέρθηκε στην Αειφόρο νανο-τεχνολογία και στα βιώσιμα υλικά που προέρχονται από τη φύση για τη γεωργία και τα συστήματα τροφίμων. Ο Καθηγητής Stefanos Kales (Professor, Harvard Medical School and TH Chan School of Public Health) μίλησε για την Υγιεινή Διατροφή από Αειφόρα Συστήματα Τροφίμων εστιάζοντας στη Μεσογειακή Διατροφή. Ο Καθηγητής Benedetto Marelli (Associate Professor of Civil and Environmental Engineering, Massachusetts Institute of Technology) μίλησε για τις τεχνολογικές εξελίξεις στην ασφάλεια των τροφίμων. Στη συνέχεια, ο κος Δημήτρης Καπνιάς (Senior manager – Large Scale Projects, NEUROPUBLIC – ΓΑΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ) μίλησε για τα Συστήματα Υποστήριξης Αποφάσεων στην Έξυπνη Γεωργία ως βασικός παράγοντας για τη βιωσιμότητα και την ανάπτυξη στη γεωργία. Τέλος, ο Επ. Καθηγητής του Τμήματος Αγροτικής Ανάπτυξης, Αγροδιατροφής και Διαχείρισης Φυσικών Πόρων Δρ. Ιωάννης Δούκας μίλησε σχετικά με τον κίνδυνο στα παγκόσμια συστήματα τροφίμων και την αντιμετώπιση μίας πιθανής μόνιμης κρίσης.
Η 4η ημέρα ήταν αφιερωμένη σε εφαρμογές αειφορίας σε διάφορους τομείς στην Ελλάδα. Αρχικά, η Αν. Καθηγήτρια του ΕΚΠΑ Μαργαρίτα Ασημακοπούλου μίλησε για τα αειφόρα κτήρια, τις προϋποθέσεις για να επιτευχθούν οι στόχοι αειφορίας σε αυτά, καθώς και για εφαρμογές στην Ελλάδα. Ο κος Αλκης Τριανταφυλλόπουλος (ASHRAE Region XIV SA Chair) ως εκπρόσωπος της American Society of Heating, Refrigerating and Air-Conditioning Engineers-ASHRAE αναφέρθηκε στις δραστηριότητες τυποποίησης και τις κατευθυντήριες οδηγίες που αναπτύσσει και εφαρμόζει η ASHRAE παγκοσμίως για την κατασκευή και λειτουργία αειφόρων κτιρίων. Στη συνέχεια, παρουσιάσθηκαν δράσεις αειφορίας στη βιομηχανία. Ο κος Αχιλλέας Πατσιούρας εκ μέρους της WILO HELLAS S.A. και η κα Ελένη Δικαίου εκ μέρους της EUROPA PROFIL ALUMINIUM αναφέρθηκαν στις δράσεις αειφορίας που εφαρμόζουν σε αυτές τις επιχειρήσεις. Ο Καθηγητής Ιωάννης Καλδέλλης παρουσίασε την εφαρμογή αειφορίας που έχει αναπτυχθεί στο νησί Τήλος ως πρόταση για απανθρακοποίηση των νησιών. Τέλος, η Επ. Καθηγήτρια Μαρία Κ. Κούκου και ο Καθηγητής Μιχαήλ Γρ. Βραχόπουλος του Τμήματος Αγροτικής Ανάπτυξης, Αγροδιατροφής και Διαχείρισης Φυσικών Πόρων του ΕΚΠΑ παρουσίασαν τις δυνατότητες ανάπτυξης εφαρμογών γεωθερμίας με έμφαση σε εφαρμογή στον Πολιχνίτο του Δήμου Δυτικής Λέσβου ως παράδειγμα αειφορίας.